top of page

خواسته غربی ها از شاهنشاه آریامهر چه بود؟

مرتضی موسوی

Updated: 24 hours ago


خواسته غربی ها از پادشاه فقید چه بود؟

در سال ۱۹۸۷ یکی از دوستانم زنده یاد اکبر نگهبان که از بستگان نزدیک تیمسار

ارتشبد حسین فردوست بود و تازه از ایران آمده بود، در دفتر کارم در واشنگتن به

دیدارم آمد.

در مورد تیمسار ارتشبد حسین فردوست از او سؤال کردم. گفت: »تیمسار

فردوست در تلویزیون ( ج .ا ) بیان کرد که جاسوس انگلیسیها بوده

است.« او سپس مطالب جالبی را به شرح زیر بیان کرد. تا چه حد این مطالب صحت

داشته باشد نمیدانم و قضاوت را به عهده خوانندگان میگذارم.


آقای نگهبان گفت: »محمدرضا شاه از فردوست به عنوان رابط برای مبادلات

اطلاعاتی استفاده میکرد، نه جاسوسی برای انگلیسیها. حسین فردوست با وجودی

که ظاهراً بازداشت شده بود،هر هفته یک بار با محافظ به جمع خانواده میپیوست.

ولی هیچ سخنی درباره خود بیان نمیکرد. پس ازدیدار از خانواده مجدداً با محافظان

خودبه اقامتگاه خود بازمی گشت.

تیمسار فردوست حدود یکسال قبل از انقلاب شوم ،۱۳۵۷ از جانب انگلیسی ها

خواسته های آنان را این چنین با پادشاه مطرح میکند:



۱- اگر پادشاه مجری خواسته های ما باشد لزومی ندارد شورای سلطنت را تشکیل دهد در غیر این صورت باید از کار کناره گیری کند و خواسته های ما به دست شورای سلطنت انجام خواهد گرفت و دو سال بعد ولیعهد به سلطنت می رسد.


۲- اوپک باید منحل شود تا نفت ارزان تر به کشورهای غربی تحویل شود.

در آن زمان قیمت نفت بشکه ای ۱۲ دلار بود و برای بعضی کشورها نظیر آلمان فرانسه، انگلیس، اتریش و ایتالیا یعنی کشورهای مهم صنعتی اروپا خرید نفت به این قیمت بیشتر بودجه کشورشان را می بلعید و از نظر اقتصادی ادامه این وضعیت برای آنان امکان پذیر نبود به این جهت کشورهای غربی مقدمات برکناری شاه ایران را فراهم و خواسته هایشان را به وسیله خمینی به انجام رساندند.


۳- متوقف کردن افتتاح بانک بین المللی نفت که مرکز اصلی آن در ایران و شعبات آن در تمام کشورهای نفت خیز منطقه عضو اوپک قرار بود باز شود.

پولهای دریافتی از فروش نفت این کشورها به جای اینکه در آمریکا یا اروپا در بانکها نگهداری شود به بانک نفت سپرده میشد و این بانک به کشورهای مسلمان در آفریقا و آسیا که بسیار فقیر هستند برای سازندگی با بهره بسیار کم وام های طولانی مدت می پرداخت. در آن زمان عربستان سعودی ۱۶۰ میلیارد دلار ایران ۲۳ میلیارد دلار و کویت ۸۰ میلیارد دلار ذخیره ارزی در بانکهای آمریکا داشتند.


۴- سرکوب کامل تمام گروه های چپ نظیر حزب توده چریکهای فدایی خلق مجاهدین خلق و سایر گروه ها و احزاب چپی که به نامهای مختلف وجود دارد. این نکته را غربی ها به این جهت توصیه میکردند که نگران نفوذ بیشتر اتحاد جماهیر شوروی در ایران و خاورمیانه بودند زیرا همه این گروه ها وابسته به اتحاد جماهیر شوروی و مورد حمایت آن کشور بودند غربیها نگران بودند که مبادا روزی این احزاب و گروه ها با کمک بعضی از مقامات ناشناخته چپ در ارتش رژیم پادشاهی را ساقط کنند و یک حکومت تابع اتحاد شوروی نظیر کشورهای بلوک شرق به وجود آورند .


البته این فکر بیشتر آن زمان در کشورهای غربی قدرت گرفت که اداره کل ضد جاسوسی ساواک چندین شبکه جاسوسی اتحاد شوروی را در میان افسران عالی رتبه ایرانی کشف کرد نظیر سرلشگر مقربی معاون اداره پنجم ستاد ارتش برادران سرهنگ حسین زاده و تیمسار سرتیپ بازنشسته درخشانی به دام ضد جاسوسی ساواک افتاده بودند.


۵- متوقف کردن ساختمان کارخانه پتروشیمی ایران که به وسیله ژاپنی ها ساخته می شد وقتی محصولات تولید میشد بازار تمام اروپا را می گرفت. محصولات پتروشیمی بسیار ارزان به بازار مصرف میرسید و رقیب بزرگی در مقابل شرکتهای نفتی بزرگ به حساب می آمد.


٦- متوقف کردن ساخت نیروگاه های اتمی ایران


اولین نیروگاه اتمی در بوشهر با ظرفیت ۱۲۰۰ مگاوات برق ساخته شده بود و اگر انقلاب نمی شد در سال ۱۹۸۰ به بهره برداری میرسید. نیروگاه به وسیله شرکت زیمنس آلمان ساخته شده بود نیروگاه بعدی را همین شرکت قرار بود در بندر عباس بسازد. پیش بینی شده بود جمعا ۱۸ راکتور اتمی نیروگاه برق در مناطق مختلف ایران ساخته شود و نه تنها برق کشور را تامین کند بلکه به کشورهای همسایه نیز برق صادر کند. قرار بود دو نیروگاه به وسیله آلمانیها دو نیروگاه به وسیله آمریکایی ها یکی در اراک و دیگری در اصفهان در منطقه گاوخونی دو نیروگاه توسط فرانسوی ها در دارخوین اهواز هر یک با ظرفیت ۹۰۰ مگاوات برق در حال ساختن بودند و بقیه ۱۱ راکتور دیگر هنوز محل ساختشان معین نشده بود. در اینجا لازم به ذکر است که در سال ۱۳۵۷، قبل از تعویض تیمسار ارتشبد نصیری رئیس حفاظت شرکت زیمنس سازنده نیروگاه اتمی بوشهر برای ملاقات با تیمسار نصیری وقت ملاقات گرفته بود تا موضوع مهمی را به اطلاع ساواک برساند. من در ضد جاسوسی رئیس اداره ای بودم که تمام فعالیتهای مربوط به بیگانگان زیر نظر آن اداره بود. در ساختمان محل ملاقات که در جنب در ورودی اصلی ساواک قرار داشت من همراه تیمسار ارتشبد نصیری با رئیس حفاظت شرکت زیمنس آلمان دیدار کردیم. می گفت: «یکی از اعضای KBG سفارت شوروی با یک کارشناس آلمانی انرژی اتمی ایران تماس گرفته و قصد فریب و خرید او را داشته است. این کارشناس بلافاصله به ما اطلاع داد و او را به آلمان برگرداندیم و قصد از این ملاقات اعلام آمادگی همکاری با شما در زمینه جلوگیری از نفوذ دستگاههای اطلاعاتی سایر کشورها میباشد و در صورت توافق یک افسر اطلاعاتی از جانب ساواک را دعوت میکنیم برای طی یک دوره مخصوص کوتاه به آلمان بیاید در همان جلسه تیمسار ارتشبد نصیری به رئیس حفاظت شرکت زیمنس گفت: موسوی برای این دوره به آلمان خواهد آمد ولی به علت این که کشور شاهد نا آرامی ها بود و با تعویض تیمسار نصیری سفر من به انجام نرسید.


۷- جنگ با کشور عراق

اعلیحضرت اساسا با انجام هرگونه جنگ و تجاوز به خاک همسایگان مخالف بودند. معظم لّه که در الجزایر با صدام حسین ملاقات داشتند و در مورد اختلافات دو کشور به توافق رسیده بودند و بعد هم بر اساس مذاکرات خواسته های ایران بدون جنگ مستقیم با عراق تامین شده بود حتی روابط اطلاعاتی و همکاری میان دو کشور برقرار شده بود. لازم به ذکر است که کشورهای بزرگ تمایل به روابط دوستانه عراق با ایران نداشتند. قصد آنها از جنگ دو کشور مصرف تمام سلاح های فروخته شده به کشورهای نفتی منطقه بود از مقاصد کشورهای قدرتمند اعلیحضرت محمدرضا شاه کاملا با اطلاع بودند و از درگیری با کشورهای دیگر خودداری می کردند. اما پس از سقوط رژیم شاهنشاهی طولی نکشید که آیت الله خمینی این خواسته کشورهای فروشنده سلاح های مرگبار را اجابت کرد و آن را به انجام رساند. ۸ سال جنگ با عراق هزاران کشته از ایران و عراق به جا گذاشت که سرمایه عظیم هر دو کشور بودند و هزینه بسیار گزافی برای هوسهای صدام حسین و خمینی به ایران و عراق تحمیل شد.


۸- متوقف کردن لوله کشی گاز دوم اتحاد جماهیر شوروی و صدور گاز به کشورهای صنعتی اروپا از طریق شوروی

ایران با ۳ کشور صنعتی اروپا شامل آلمان اتریش و ایتالیا قرارداد بسته بود که گاز مصرفی آنان را تامین کند.

به همین جهت قرار بود گاز ایران به وسیله خط لوله ای در آستارا تحویل شوروی شود تا به مصرف ایالات جنوبی اتحاد شوروی برسد و در عوض شوروی معادل آن را در غرب کشورش به ۳ کشور نام برده تحویل دهد و آمریکا با چنین قراردادی مخالف بود.


آنچه که در بالا ذکر شد خواسته غربی ها از شاه بود و او به خواسته قدرت های بزرگ جهانی پاسخ منفی داد و به همین جهت هم غربی ها به وسیله ایادی خود او را از قدرت بر کنار کردند ولی همین خواسته ها به وسیله آیت الله خمینی که بر اساس سازش با دولتهای بزرگ حکومت ایران را به دست آورده بود به اجرا درآمد.


بر گرفته از کتاب

«ساواک» از تأسیس تا انحلال

رویدادها و خاطرات اطلاعاتی مهم زندگانی یک افسر عالیرتبه ضد جاسوسی ساواک

نویسنده: مرتضی موسوی




Comments

Rated 0 out of 5 stars.
No ratings yet

Add a rating
bottom of page